بررسی تاریخچه استفاده از انواع زیورآلات در جهان

بررسی تاریخچه استفاده از انواع زیور آلات در جهان
هزاران سال پیش، مردان و زنان از انواع زیورآلات مردانه  و زنانه برای نشان دادن طبقه اجتماعی خود استفاده می کردند. در ساخت و تهیه این زیور آلات از عنصر طلا بیش تر استفاده می شد. استفاده از انواع سنگ های قیمتی نیز به انجام می رسید. در این مقاله به بررسی جایگاه زیورآلات زنانه  و مردانه در تاریخ می پردازیم. با ما در فروشگاه اینترنتی دُرشید همراه باشید. 
 
زیورآلات در علم باستان شناسی
نتایج جست و جو های بشر، در تاریخچه اولین زیورآلات دست سازی انسان ها، به استفاده از اقلام و اعضا و جوارح حیوانات شکاری است که افراد از گوشت آن ها تغذیه می کردند. انسان های اولیه دندان ها و پنجه های قوی برخی از حیوانات را در یک رشته لیف طبیعی به هم متصل کرده و آن را از گردن و دست خود می آویختند. 
با گسترش علم و فناوری و صنعت، و همچنین پیدایش فلزاتی چون طلا و نقره، صنعت زیورآلات نیز دستخوش تحولاتی شد. این اقلام را در ساخت و تهیه ادوات جنگی، تاج و وسایل مخصوص به پادشاهان به کار می بردند. در این بین تمدن ماد، یکی از پیشگامان عرصه سات و ساز زیورآلات بوده است.
 
جایگاه زیورآلات در ایران باستان
از آثار باستانی کشف شده، سنگ واره های حکاکی شده، نقاشی هایی کنه در غار ها یافت شده اند، این چنین برداشت می شود که ایرانیان در دوران باستان، اعضای مختلف بدن خود را با زیورآلات می آراستند. ایرانیانی که از نظر مقام اجتماعی، متشخص تر شناخته می شدند، از دستبند و گردنبند استفاده می کردند. همچنین در آن زمان استفاده از بازو بند نیز رایج بوده است. برخی از افراد از دشنه هایی که مزین به سنگ های زینتی بود نیز بهره می بردند.
مردان در ایران باستان، از زیورآلات مردانه  خاصی بهره می بردند. دستبند هایی با طرح دو شیر که در حال شکار قوچ هستند، از یافته های باستانی است که به ایران باستان نسبت داده می شود. همچنین آثاری از ساکنان فلات ایران یافت شده است که زیورآلاتی متشکل از مهره های رنگی بوده و نشان دهنده علاقه مردمان آریایی به اقلام زینتی می باشد. 
جدای از این، ایران دارای اقوام مختلف و فرهنگ ها و تمدن های گوناگون است که هر یک از این دسته ها، دارای پوشش خاصی از زیورآلات زنانه و مردانه هستند. مردمان قشقایی، کرد زبان ها، عرب ها، ترک ها و.. هر یک زیورآلات خاص خود را شامل می شوند. 
مردم قشقایی از مهلو، گردن آویز، عنبر دان، گیسوبند، بازو بند و... استفاده می کنند و طرح ها و مدل های زیبایی از این اقلام زینتی را نیز طراحی کرده اند. 
 
تغییر ساختار زیورآلات در دوره های مختلف تاریخ ایران
نوع و شکل زیور آلات در دوره هخامنشیان با مدل هایی که در دوران ساسانی و اشکانیان طراحی می شده اند، تفاوت هایی دارند. در دوره اشکانیان جواهرات ایرانی باشکوه تر ساخته می شدند. در ساخت آن ها، از فرهنگ  ها و هنر های سایر کشور ها نیز بهره برده می شد. طلا و جواهرات در این دوران، در اندازه های کوچک تر و با مدل های ساده تری تولید می شدند. 
در دوره ساسانیان، به سبب وفور طلا در کشور، هنر ساخت زیورآلات به شکوفایی رسد. در این دوران افزون بر زیور آلات، از طلا برای ساخت اشیا و تخت های پادشاهی نیز استفاده می شد. بسیاری از پادشاهان این سلسله به استفاده از جواهرات و زیورآلات علاقه داشتند و به همین سبب نیز هنر جواهر سازی در این دوران به حد اعلای خود رسیده است. 
لازم به ذکر است که جنگ های مختلف و حملات متعددی که به کشور ما صورت گرفته است، سبک های ساختاری زیورآلات را نیز همچون دیگر جنبه های فرهنگی کشور ما تحت تاثیر قرار داده است. به طور مثال پس از حمله اعراب به کشور ما، استفاده از برخی تصاویر بر روی زیور آلات ممنوع گردید. همچنین مینا کاری و برجسته سازی طلا در ساخت زیورآلات بسیار مورد توجه قرار گرفت.  ساخت این اقلام در دوران تیموریان نیز همچنان مسیری از پیشرفت و ترقی را طی می کرد. 
اما در دوران صفوی، برای آخرین بار شاهد تولید زیورآلاتی با سبک هایی برگرفته از هنر های عرب  و اسلامی بودیم. چرا که پس از آن، سبک های غربی در ساخت و تولید انواع اقلام پیرایه دخالت داشته اند. 
استفاده از زیورآلات در کشور مصر
پیش تر گمان بر این بود که استفاده از زیور آلات ابتدا در آفریقای جنوبی مرسوم شده است. در این کشور ها بقایای زیورآلاتی مخصوص به 75 هزار سال پیش یافت شد. اما پس از آن در مصر آثاری از جواهراتی قدیمی تر یافت شد. مصریان اولین کسانی بودند که از سنگ های زینتی همچون فیروزه و یاقوت و لاجورد در زیورآلات خود استفاده می کردند. 
می توان گفت که اولین استفاده از طلا در این کشور به 4 هزار سال پیش باز می گردد. مردم در مصر از انواع خلخال، نیم تاج و انگشتر و دستبند و... استفاده می کردند. مردم عادی اغلب از انواع بدلی این زیورآلات استفاده کرده و افراد ثروتمند تر، از طلا و جواهرات گران قیمت؛ استفاده از زیور آلات برای مصریان، افزون بر جنبه زیبایی، به دلیل برخی از عقاید خرافی آن ها نیز صورت می گرفت. 
به طور مثال آن ها از برخی از این اقلام برای دور کردن شر و انرژی های منفی بهره می بردند. اگر چه ریشه عقاید آن ها خرافی بوده است، اما امروزه از نظر علمی تاثیر گذاری برخی از سنگ های زینتی در عرصه های طبی و درمانی به اثبات رسیده است! همچنین هر یک از رنگ ها در این کشور معنای خاصی داشت. هر سنگی با رنگ مخصوص شناخته می شد. در ادامه به شرح برخی از رنگ های مورد استفاده مصریان و معانی آن ها می پردازیم.
 
سنگ های مورد استفاده مصریان در زیورآلات زنانه و مردانه
سنگ لاجورد آبی رنگ: این سنگ زینتی برای نشان دادن مقام سلطنتی افراد به کار برده می شد. این  رنگ سنگ در زیورآلات مردانه  و زنانه مخصوص به طبقه اشراف بسیار استفاده داشت. 
سنگ فیروزه: این سنگ نشان دهنده شادی و لذت و پاکیزگی بود و در بسیاری از جشن ها از این جواهرات بهره می بردند. 
سنگ های سبز رنگ: سنگ های زینتی با این رنگ، به نشانه موفقیت و باوری   به کار می رفتند.
جواهرات سرخ رنگ: برای مراسم های عزا داری و بر گردن فردی که به تازگی مرده بود، از سنگ ها و گوهر هایی با این رنگ بندی استفاده می شد. 
در میان همه انواع سنگ های زینتی، سنگ زمرد مورد پسند ملکه کلوئوپاترا قرار داشت. باور مصریان بر این بود که زمرد می تواند، افراد را به جاودانگی و حیات مجدد برساند و برای آن ارزش بسیاری قائل بودند! 
 
تاریخچه استفاده از زیورآلات در یونان باستان
استفاده از انواع حشرات خشک شده، گلبرگ ها، شاخه و... در ساخت و تولید لوازم زینتی در این کشور مرسوم بوده است. یونانیان از سنگ هایی چون مروارید و زمرد نیز در ساخت زیورآلات مردانه و زنانه استفاده می کردند. تاریخچه استفاده از حلقه های ازدواج را می توان به یونان باستان نسبت داد. 
در این کشور، حلقه هایی مزین به الماس را برای ازدواج به کار می بردند. این حلقه ها یکی از رسوم اولیه برای برگزاری مراسم ازدواج به شمار می رفتند. پیش تر اما حلقه های ازدواج در یونان به دو صورت ساخته می شدند. برای عروس حلقه نقره تهیه می شد، و برای داماد حلقه طلایی! این نوع انتخاب جنس حلقه برای نشان دادن جایگاه و مقام و موقعیت بالاتر مردان صورت می گرفت. 
در یونان باستان، در دوران نامزدی برای تازه عروس حلقه هایی آهنی فرستاده می شد که نشانه دوام و استحکام روابط عروس و داماد بود. بر روی آن ها نقش هایی را نیز حک می کردند. 
 اولین استفاده های طلا در طول تاریخ
حال که به توضیحاتی پیرامون زیورآلات مورد استفاده مردم در طول تاریخ پرداختیم، بد نیست که به تاریخچه فلزاتی که در ساخت این زیورآلات از هزاران سال پیش تاکنون، به کار برده می شدند نیز اشاره ای داشته باشیم.  با ما در فروشگاه اینترنتی دُرشید همراه باشید تا در این باره بیش تر بدانید. 
طلا؛ یک فلز گران بها که هم به عنوان یک سرمایه ارزشمند به شمار می رود و هم به عنوان یک زیورآلات زینتی، ساخته و پرداخته می شود وعلاقه مندان بسیاری در سر تا سر جهان به استفاده از اقلام تولید شده با آن می پرازند. طلا حتی به صورت پودری و ورقه ای نیز کاربرد دارد. برخی از مزیت ها و ویژگی های این فلز با ارزش را در زیر مشاهده می کنید: 
طلا مصرفی نیست؛ این بدان معناست که تمام طلای استخراج شده در طول تاریخ، تاکنون باقی مانده و همچنان وجود دارد. 
این فلزحل نمی شود و ماندگاری بسیار بالایی دارد. 
ظاهر آن نیز بسیار زیبا و براق است و می توان خلوص آن را نیز به دلخواه تغییر داد. 

5000 سال قبل از میلاد مسیح، برای اولین بار به وجود طلا در زمین پی بردند و آن را از اعماق معدن استخراج کردند. پس از آن 3900 سال پیش از میلاد مسیح، در کشور مصر، این فلز را به صورت ذوب شده در مصارف مختلف به کار بردند. پس از آن در شبه جزیره عربستان نیز استفاده از طلا رایج گردید. 
 
استفاده از طلا در مصر
مصریان اما، استفاده از این فلز را به حد اعلای خود رساندند؛ در کشور مصر به قابلیت های جدیدی از طلا دست یافتند. آن ها طلا را به صورت ورقه ای درآورده و با آن اشیای زینتی بسیاری را ابداع کردند. تکنیک موم کاری با طلا در ابتدا در این کشور رایج شد. پس از آن مصریان، طلا را با آلیاژ های فلزی دیگری نیز ترکیب کرده و رنگ های مختلفی از این فلز را پدید آوردند. امروزه در صنایع جواهر سازی از لاست واکس برای فلز طلا استفاده می شود. این روش ها را برای اولین بار در کشور مصر به کار بردند! 
پس از مصریان در کشور های دیگر، استفاده های دیگری از این فلز در ساخت انواع زیورآلات زنانه، در صنایع دندان پزشکی، در صنعت ضرب سکه و... به انجام رسید.
  
اولین استفاده های فلز نقره در طول تاریخ
نقره در ابتدا به عنوان یک وسیله برای مبادلات تجاری به کار برده می شده است. استخراج این فلز به حدود 5000 سال پیش باز می گردد. اولین استفاده های نقره در صنایع مختلف، در رم شرقی به انجام رسیده است. رومیان از این فلز برای ساخت انواع دکمه، جواهرات، تجملات و زیورآلات مخصوص به اسب، جعبه ها و... بهره می بردند. قیمت ارزان این فلز، سبب شده است که بسیاری از جواهر سازان، طرح های مبتکرانه خود را بر روی این فلز ایفا کنند. 
معادن نقره بیش تر در کشور های پرو و مکزیک واقع شده اند که بیش ترین تولید نقره را در این معادن صورت می دهند. 
تاریخچه پیدایش الماس در جهان
الماس را از دیرباز تاکنون در ساخت و تولید انواع زیورآلات سلطنتی مشاهده کرده ایم. از این رو آن ها را به عنوان سلطان نگین های جواهر در سر تا سر جهان می شناسند. این نام گذاری بر روی این سنگ های زینتی، به سبب تلالوی زیبای نور در آن ها انجام شده است. برخی از مشهور ترین قطعات الماس را در زیر بر می شماریم: 
الماس کوه نور:  این الماس در تاج ملکه انگلستان به کار برده شده است و در برج لندن از آن مراقبت می شود. 
الماس دریای نور: این الماس گلبهی رنگ، 186 قیراط وزن دارد و یکی از بزرگ ترین الماس های جهان است. این الماس هم اکنون در موزه ملی کشور ما نگهداری می شود. این سنگ به صورت جفت با کوه نور توسط نادر شاه افشار به ایران آورده شد. پس از مرگ نادر زوج این الماس، به هندوستان برده شد. 
سنگ الماس کولینان، یکی از بزرگ ترین الماس های جهان با وزن 530/20  قیراط، که در لندن نگهداری می شود. این سنگ الماس را به نام ستاره آفریقا نیز می شناسند. 
 
مروارید، دُری از اعماق تاریخ
مروارید را از سال های سال پیش در زیورآلات مردانه  و زنانه بسیاری می توانید مشاهده کنید. این گوهر را به عنوان ملکه سنگ ها به شمار می آورند؛ چرا که از قدیمی ترین سنگ های کشف شده در زمین است! به گونه ای که دقیقا نمی توان گفت که اولین بار این سنگ توسط چه کسی کشف شده است. گمانه ها بر این می رود که اولین کسانه که به کشف مروارید پرداختند، برخی از اجداد ما در کرانه و ساحل دریا بوده اند که برای یافتن غذا و قوت مورد نیاز خود از دل دریا، به جست و جو می پرداختند. 
شواهد تاریخی بر آن است که این گوهر از ابتدای تهیه زیور آلات در کشور های مختلف، به عنوان یک ابزار در پیرایه و زیور سازی به کار برده می شود. در مقبره ای از یک شاهدخت پارسی، زیورآلاتی متعلق به هزاران سال پیش یافت شده است که در ساخت آن از مروارید های گرانبها بهره برده شده است. 
در حدود 2300 سال پیش از میلاد مردم چین از  مروارید به عنوان پیشکشی و یا هدیه استفاده می کردند. مروارید های گرانبهایی در جهان وجود دارد که از جمله آن می توان به مروارید، "دره آکو" اشاره کرد که مارکوپولو از آن سخن به میان آورده است. همچنین مروارید" لوکس لاپرگینا" نیز در بین درشت ترین ها قرار دارد. این دُر را شاهزاده فیلیپ در قرن 16 به همسر خود مری هدیه کرد. 
 
رد پای مروارید در باور های افسانه ای مردم
 این گوهر گران بها و زیبا، در بسیاری از فرهنگ ها و تمدن ها ریشه دوانیده است. باور های خرافی بسیاری نیز در بین مردم در رابطه با این مروارید ها وجود داشته است. چینی ها از این سنگ ها در ساخت و تولید زیورآلات مردانه  و زنانه،  برای ایمنی در برابر آتش استفاده می کردند. 
افزون بر این این سنگ قیمتی، به عنوان یک سنبل نیز شناخته می شود. برخی آن ها را به عنوان نماد عفاف و پاکدامنی به کار می بردند. همچنین برخی از شوالیه ها از این سنگ ها به عنوان یک محافظ در طول جنگ ها استفاده کرده و به انرژی مثبت این سنگ اعتقاد داشتند. 
 
زیورآلات در دنیای امروز
در این مقاله از فروشگاه اینترنتی دُرشید تاریخچه زیورآلات از دوران پیش از میلاد مسیح تا قرون اخیر را بررسی کردیم. حال به کاربرد این اقلام در دنیای امروز می رسیم. در دنیای امروز از سبک های متنوعی در تولید این اقلام استفاده می شود که برخی از آن ها را در زیر شرح می دهیم: 
اره کاری: در این روش ها به برش فلزات می پردازند. دقت و ظرافت از نیاز های اولیه ساخت زیورآلات با این روش ها به شمار می روند. 
سبک های مینا کاری: در این روش های ساخت زیورآلات، رنگ های مختلف را بر روی فلزات به کار می برند. با استفاده از این روش ها، فلزات سخت، به اشیایی نرم و با احساس تبدیل می شوند که هنر دست استاد کاران مینا کاری هستند. 
سبک های لحیم کاری نیز برای تولید زیورآلات از دیر باز ها مورد توجه بوده اند. این سبک ها برای اتصال دو فلز به کار برده می شوند. 
سبک های خم کاری با دست که بر روی فلزات اعمال می شوند نیز از روش های رایج در ساخت لوازم تزیینی به شمار می روند. 
خاتمه کلام
در این بخش از فروشگاه اینترنتی دُرشید به ارائه توضیحاتی پیرامون انواع اقلام زینتی مورد استفاده خانم ها و آقایان در طول اعصار مخنلف پرداختیم. آن چه که در تاریخ ما روی داده است، بدون شک در زندگی امروزی مان نیز تاثیر گذار خواهد بود. از این رو نباید از مطالعه سبک های قدیمی تر اقلام و لوازم در صنایع مختلف، غافل بمانیم. انواع زیورآلات زنانه و مردانه در دنیای کنونی نیز با استقبال ویژه ای رو به رو هستند.